Zapraszam do mojej Facebookowej grupy:
Kim jest laborant sekcyjny?
W filmach, serialach czy książkach, w których pojawiają się sceny, których akcja toczy się w prosektorium, najczęściej, a właściwie śmiem twierdzić, że zawsze, widzimy tylko lekarza, który w pojedynkę wykonuje autopsję. W rzeczywistości ZAWSZE lekarzowi asystuje laborant sekcyjny (inaczej nazywany technikiem sekcji zwłok lub preparatorem).
Ten zafałszowany obraz pracy przy sekcjach zwłok sprawia, że większość ludzi nie związana zawodowo z branżą medyczną, funeralną czy wymiarem sprawiedliwości, nie wie nawet, że istnieje ktoś taki.
Kim więc jest laborant sekcyjny?
Laborant sekcyjny pełni podczas autopsji funkcję asystenta lekarza obducenta, który przeprowadza sekcję. Jest jego rękami, oczyma, dobrze, jak jest też drugą, myślącą głową. To na barkach laboranta spoczywa cała techniczna strona sekcji czyli przygotowanie sali sekcyjnej, narzędzi, pojemników na wycinki, próbki itp., przewiezienie zwłok z chłodni na salę sekcyjną, przeniesienie ich na stół sekcyjny, rozebranie zwłok, otwarcie ich, bardzo często wypreparowanie narządów z zastosowaniem właściwie zmodyfikowanej techniki sekcyjnej, zabezpieczeniem wycinków i próbek, opisaniem ich, w końcu uporządkowaniem zwłok po sekcji, czyli zaszyciem ich i przygotowaniem do wydania rodzinie lub innemu uprawnionemu do ich odebrania podmiotowi. Czasami laborant wykonuje również dokumentację fotograficzną sekcji.
Co stanowi podstawę pracy laboranta? Przede wszystkim zdolności manualne, laborant musi mieć sprawne dłonie, bowiem wykonywanie sekcji wymaga nieraz bardzo precyzyjnych ruchów, szczególnie jeśli sekcjonuje się płody, nawet takie o wadze poniżej 500g lub trzeba wypreparowywać nieduże struktury anatomiczne. Oprócz sprawnych dłoni ważny jest chłonny umysł. Należy poznać to, o czym wspominałam wcześniej czyli podstawy anatomii i medycyny, ale także trzeba mieć umiejętność uczenia się poprzez obserwację tego co dzieje się podczas każdej sekcji, uczenia się od lekarza wykonującego autopsję, który zależnie od przypadku, ma możliwość dowolnej modyfikacji techniki sekcyjnej. Trzeba pamiętać, że każda sekcja jest inna, każdy człowiek różni się „w środku”, każda choroba, zabieg, określony styl życia prowadzony przez denata, przyczyna i okoliczności zgonu zostawiają na i w jego ciele widoczne zmiany. Laborant musi wiedzieć na co patrzy, co ma przed oczami, co jest normą anatomiczną, a co od niej odchyleniem, co jest zmianą pośmiertną, a co może mieć znaczenie dla obducenta przy ustalaniu przyczyny lub okoliczności zgonu. Sekcjonowanie zwłok jest czynnością niepowtarzalną, wypreparowując narządy nieodwracalnie niszczymy porządek anatomiczny, ważne jest więc, aby uchwycić i wyłapać wszystko to, co będzie istotne dla obducenta, a co może umknąć jego uwadze lub czego nie będzie w stanie zobaczyć już na własne oczy.
Oczywiście konieczne są pewne predyspozycje psychiczne, osoba pracująca w prosektorium musi potrafić oddzielić pracę od życia prywatnego. Zmarłych nie można uprzedmiotawiać, ale nie można też przenosić do swojego życia ich historii. Ważne są również zdolności interpersonalne, komunikatywność, bowiem praca w prosektorium to nie tylko przebywanie ze zmarłymi, ale także kontakt z osobami pracującymi dla wymiaru sprawiedliwości, z lekarzami, czasami ze studentami oraz z tymi, z którymi kontakt jest najtrudniejszy, z ludźmi którzy stracili kogoś bliskiego. Ogromnie ważna jest więc również umiejętność nawiązania kontaktu i rozmowy z osobami w żałobie. Dobrego laboranta cechować musi więc również ogromna empatia, takt, cierpliwość i pewna delikatność w kontaktach z rodzinami zmarłych. Trzeba być też odpornym na patrzenie na ludzką tragedię, na ogromy żal, rozpacz i cierpienie jakie nieodzownie towarzyszą śmierci. Oczywiście nie można czuć lęku przed zmarłymi, obrzydzenia do zwłok. Odporność na zapachy i mocny żołądek są dodatkowym atutem ;).
Oprócz asystowania podczas autopsji do obowiązków laboranta należy przygotowanie zwłok do wydania rodzinie, często także do samego pochówku. Ciało należy umyć, zdezynfekować, zabezpieczyć, ubrać, wykonać makijaż. Czasami rodzina prosi nas o odtworzenie zniszczonych chorobą lub urazami części twarzy, odtworzenie brakującej kończyny, np. amputowanej lub utraconej w wypadku komunikacyjnym. W tym momencie zadania laboranta pokrywają się z tym, co robią w swojej pracy osoby zajmujące się tanatokosmetyką.